Aan het eind van deze maand neemt ANIOS Eva Baarsma afscheid van TalentCare. Na een aantal mooie jaren in de praktijk kiest ze bewust voor een periode van bezinning. “Ik wil ruimte maken om te ontdekken welke richting ik echt op wil, wat mijn hart laat zingen,” vertelt ze met een glimlach. Een belangrijk onderdeel van die zoektocht was voor haar de opleiding Mind-Body Medicine aan de Amsterdam School for Integrative Medicine.

Van kennis naar wijsheid

Tijdens haar werk als arts merkte Eva dat ze iets miste. “De geneeskundeopleiding is vooral gericht op kennis. Dat is waardevol, maar ik voelde dat er meer is, dat het ook over wijsheid gaat, over verbinding met jezelf en met de patiënt.” Toen ze hoorde over de opleiding Mind-Body Medicine, voelde ze meteen een duidelijke ‘ja’. “Ik wilde dieper leren verbinden. Niet alleen vanuit mijn hoofd, maar ook vanuit mijn hart en ziel.”

De opleiding wordt gegeven door drie artsen: Simone Ardesch, die de Amsterdam School for Integrative Medicine heeft opgericht, Marieke Gielen en Annemarie Semeijn. “Wat ik er zo mooi aan vond, is dat het heel ervaringsgericht is. Je leert niet alleen over mind-body medicine, maar je ervaart het zelf: door oefeningen, rituelen en lichaamswerk. Daardoor komt het echt binnen.”

Een reis naar binnen

Eva noemt de opleiding een helende reis. “Ik heb veel over mezelf geleerd. Een belangrijk inzicht was dat het echt bij jezelf begint. In de opleiding kwam het begrip ‘the wounded healer’ aan bod, wat bij mij resoneerde: dat veel zorgverleners vanuit hun eigen oude pijn de drijfveer voelen om anderen te helpen. Dat verlangen om de pijn van anderen te verlichten is heel mooi, en tegelijkertijd is het ook waardevol om naar je eigen pijn te kijken. Als je dat doet, kun je met nog meer compassie aanwezig zijn bij de ander.”

Die persoonlijke groei vertaalt zich ook in haar werk. “Door mijn eigen thema’s aan te kijken en te doorvoelen, kan ik in contact met patiënten veel meer ruimte bieden aan wat er leeft. Je hoeft niet altijd iets op te lossen. Volledig aanwezig zijn met compassie kan al heel helend zijn voor iemand.”

Lichaam als kompas

Een belangrijk uitgangspunt van Mind-Body Medicine is dat lichaam en geest onlosmakelijk verbonden zijn. “We zitten in de zorg vaak heel erg in ons hoofd,” vertelt Eva. “Maar het lichaam heeft zoveel wijsheid. Het geeft voortdurend signalen, zoals spierspanning, vermoeidheid, of misselijkheid, waarmee het iets wil vertellen. Als je leert luisteren, ontdek je wat er werkelijk aandacht nodig heeft.”

De opleiding introduceerde haar in trauma-informed medicine, waarin juist die onderdrukte emoties en oude thema’s een belangrijke rol spelen. “Wanneer je ergens disproportioneel op reageert, is dat vaak een teken dat er een oude pijn wordt geraakt. Dat bewustzijn is zó waardevol, zowel voor jezelf als voor de patiënt.”

Praktische en spirituele verdieping

Tijdens de opleiding combineerde Eva wetenschappelijke inzichten met eeuwenoude wijsheden. “Een prachtige uitspraak vanuit het Boeddhisme vind ik: ‘No mud, no lotus’. De lotus groeit door de modder heen, om zich uiteindelijk te ontvouwen tot een prachtige bloem. Dat geldt ook voor mensen: juist in onze moeilijkste ervaringen ligt ons grootste potentieel.”

Er waren inspirerende sprekers zoals psychiater Rogier Hoenders (over integrale psychiatrie en zingeving), arts Nienke Stoop (over de invloed van de eerste duizend levensdagen), en anesthesioloog Lian Tjon Soei Len (over chronische pijn).

Daarnaast was er veel ruimte voor ervaringsgerichte oefeningen: ademwerk, trauma release exercises, een ijsbad, dans, zang, schrijven en zelfs een zweethutritueel. “Het klinkt misschien intens, maar het was prachtig. Je leert hoe expressie, ademhaling en rituelen als medicijn kunnen werken. Alles draait om veiligheid en verbinding, eerst met jezelf, dan met de ander.”

Van ‘human doing’ naar ‘human being’

Wat de opleiding haar heeft gebracht? Eva straalt rust uit als ze antwoordt: “Ik voel nu een stevigere basis in mezelf. Ik hoef minder te ‘doen’. Er is meer vertrouwen, meer ‘zijn’.”

Ze lacht: “Van een ‘human doing’ naar een ‘human being’.

Op 1 november eindigt haar traject bij TalentCare. Wat daarna komt, is nog open. “Ik laat los in vertrouwen. Mijn volgende stap zal zich aandienen op het juiste moment.” Uiteindelijk hoopt ze een werkplek te vinden waar reguliere geneeskunde en een integratieve benadering samenkomen. “Ik geloof dat als meer zorgprofessionals dit innerlijke werk doen, we de zorg samen kunnen vernieuwen.”

Haar tip voor wie overweegt deze opleiding te doen? “Voel of het resoneert. Als er ergens in jou een vuurtje aangaat: volg dat. “En mocht je de opleiding gaan doen: hoe meer je jezelf toelaat te voelen en expressie te geven aan wat er binnenin jou leeft, hoe meer het je brengt”.  Voor mij was het een van de meest waardevolle reizen tot nu toe.”

Lees ook de ervaring van Samantha

Benieuwd naar hoe je als arts wat meer mag leren voelen? In een eerder blog vertelt ze openhartig over wat je als arts kan doen wanneer het hoofd niet meer helpt en hoe je kan zorgen met je hart. Het volledige blog lees je hier!